تعریف روف گاردن
روف گاردن (Roof Garden) ایجاد باغ و یا فضای سبز بر روی پشت بام ساختمان را می گوییم. ایجاد روف گاردن را می توان یکی از انواع محوطه سازی به شمار آورد.
تاریخچه روف گاردن
انسانها در گذشته برای زیبا سازی قصرها در زیگورات ها بین النهرین باستان (هزاره چهارم قبل از میلاد مسیح – 600 سال قبل از میلا مسیح) در تراس های قصرها درختان و بوته های گل را به جهت طراوت و زیبایی کشت میکردند.
همچنین در قصرهای روم – پمپی – فوستات (مصر) مشهود است که ناصر خسرو در اوایل قرن 11 از آنها یاد میکرد و ذکر شده که برای آبیاری این باغ ها از نیروی گاوها استفاده میشد.
در میان هفت عجایب جهان باستان نیز از باغ های معلق بابل میتوان به عنوان تاریخچه ای از روف گاردن یاد کرد.
مدل های طراحی روف گاردن
1- سیستم گسترده در طراحی روف گاردن (Extensive Roof Garden)
2- سیستم متمرکز در طراحی روف گاردن (Intensive Roof Garden)
3- سیستم مدولار در طراحی روف گاردن (Planter box Roof Garden)
4- سیستم ترکیبی در طراحی روف گاردن (Synthetic Roof Garden)
سیستم گسترده در طراحی روف گاردن
برای سیستم گسترده از واژه Green Roof یا بام سبز استفاده میشود. این سیستم به نام مقطع کم ارتفاع یا اجرا با ضخامت کم نیز شناخته میشود.
این نوع بام فقط شامل یک یا دو نوع گیاه و محیط کاشت کم عمق میباشد. معمولاً این سیستم برای زمانیکه حداقل بار وزن مدنظر باشد به کار گرفته میشود.
بهطور خاص، فقط پرسنل نگهداری و تعمیر به این نوع بام دسترسی دارند. این نوع بام مثل چمن های نروژی، بر روی بامهای مسطح و شیبدار احداث میشود.
در این سیستم معمولاً گیاهان به عمق ۴۰ تا ۱۰۰ میلیمتر استفاده میشوند. حدود بار نهایی بام تقریباً بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بر مترمربع در حالت اشباع میباشند.
در مورد بامهای شیبدار در اغلب مکانها ۱۰ تا ۲۰ درصد شیب توصیه میشود. در شیب حداکثر ۳۰ درصد نیاز به استفاده از زه وار و ابزارهای ضد فرسایش وجود دارد.
سیستم متمرکز در طراحی روف گاردن
برای سیستم متمرکز از واژه Roof Garden یا باغ بام استفاده میشود.
این سیستم به نام مقطع عمیق یا باغ بام نیز شناخته میشود. این نوع بام سبز شامل انواع مختلفی از گیاهان میباشد و مشابه یک پارک طراحی میشود.
برخی از بامهای سبز دارای درختان بزرگ و آبنماهایی میباشند که این موضوع خود احتیاج به تقویت اساسی سازه دارد.
این سیستم اغلب نیازهای سازهای جدیدی را برای بام الزامی میکند، به ویژه برای بامهایی که دسترسی عمومی نیز داشته باشد.
سیستم مدولار در طراحی روف گاردن
در این سیستم گیاه و محیط کاشت آن در جعبههای مخصوصی که تمام یا بیشتر بام سبز را میپوشاند، نگهداری میشود.
در سیستم غیر مدولار محیط کاشت یک لایه پیوسته بر روی بام سبز میباشد.
در سیستم مدولار این محیط ناپیوسته هست. این مدل از بام سبز برای پروژههای مسکونی و ساختمانهای متعارف مناسب بوده و در حال حاضر در شهرهای مشهد و تهران بیشترین طرفدار را دارد.
سیستم ترکیبی در طراحی روف گاردن
این نوع بام ترکیبی از دو سیستم گسترده و متمرکز است و دارای فواید دو بام ذکر شدهاست، اما دارای ظرفیت بار بیشتری است.
در عین حال سبز شدن در داخل پانلهای گسترده سبک وزنی صورت میگیرد.
طراحی و اجزای روف گاردن شامل موارد ذیل می باشد
لایه گیاهی: برای روف گاردن سعی میشود از لایه های گیاهی با عمق کم استفاده شود.
محیط کشت: لایه ای از جنس خاک و چوب های پوسیده و کودهای گیاهی و حیوانی به صورت سبک بوده و بتواند رطوبت مناسب را در خود ذخیره کند.
لایه زهکش: لایه زهکش خود میتواند مجموعه پیچیدهای از لایههای دیگر به شرح لایه صافی – لایه مانع ریشه ها – صفحه زهکش نامبرد.
لایه محافظ: این لایه شامل پوششهایی است که بام و سیستم عایق کاری را از نشت کردن و نفوذ آب حفاظت میکنند.
ساختار سقف، غشاء بام یا لایه عایق کاری رطوبتی: میتوان به ژئو تکستایل ها در لایه بالا و ایزوگام ها و قیرگونی در پایینترین لایه اشاره نمود.
مزایای Roof Garden
- جبران فضای سبز شهری (زیباسازی شهری)
- کاهش آلودگی هوا (دی اکسید کربن)
- کاهش آلودگی صوتی
- افزایش رطوبت هوا
- تولید سبزیجات و میوه های بوته ای
- افزایش زیستگاه جانوران
- جلوگیری از هدر رفت باران
- افزایش نشاط روحی و روانی
- کاهش حرارت و دمای محیطی
معایب Roof Garden
- افزایش وزن سقف
- هزینه تامین آب در فصول خشک و کم باران
اشتراک گذاری مطالب این صفحه در :